Πίνακας περιεχομένων:
Να θυμόμαστε την αείμνηστη επιστημονική ιδιοφυΐα που έθεσε τις βάσεις για τον τελευταίο μισό αιώνα τέχνης, λογοτεχνίας και ηλεκτρονικής μουσικής
Λαμπρό όνομα, λαμπρές θεωρίες, λαμπρός άνθρωπος. Αλλά ποιος στο διάολο είναι ο Norbert Wiener; Μόνο μια από τις μεγαλύτερες επιρροές στην τέχνη, τη μουσική και την επιστήμη που δεν έχετε ακούσει ποτέ. Πενήντα χρόνια από τότε, ο Wiener πέθανε, αλλά η κληρονομιά του παραμένει.
Ο Wiener είναι ο ιδρυτής της κυβερνητικής, «της επιστήμης ή της μελέτης των μηχανισμών ελέγχου ή ρύθμισης σε συστήματα ανθρώπων και μηχανών, συμπεριλαμβανομένων των υπολογιστών». Με τη σειρά του είναι υπεύθυνος για την παρουσία της λέξης "cyber" στην καθημερινή γλώσσα. Ο Wiener δανείστηκε την ελληνική λέξη kubernetes, η οποία μεταφράζεται απευθείας ως "steersmanship".
Για να το θέσω απλά, η κυβερνητική έχει να κάνει με τη μελέτη συστημάτων. Στο βιβλίο της Geeta Dayal για τη δημιουργία του κλασικού δίσκου του 1975 του Brian Eno, Another Green World, αναφέρει την κυβερνητική ως καθοριστική επιρροή στη δημιουργική διαδικασία – «τα κυβερνητικά συστήματα χρησιμοποιήθηκαν για να μοντελοποιήσουν σχεδόν κάθε φαινόμενο, με διάφορους βαθμούς επιτυχίας – εργοστάσια, κοινωνίες, μηχανές, οικοσυστήματα, εγκέφαλοι – και ο Eno έγινε μεγάλος θαυμαστής της σύνδεσης των ισχυρών εργαλείων του με το περιβάλλον στούντιο και τη μουσική σύνθεση. η μηχανική, τα μαθηματικά, η φυσική, η βιολογία, η ψυχολογία και μερικά από αυτά μπήκαν αναπόφευκτα στις τέχνες."
Η θεωρία της κυβερνητικής ενέπνευσε τον Eno να σκεφτεί διαφορετικά τη δημιουργική διαδικασία - αντί να παίζει σαν συγκρότημα, γιατί να μην θεωρήσει τους μουσικούς ως κυβερνητικά συστήματα; Ένα μουσικό κομμάτι που συντίθεται με χρήση σχολίων θα μπορούσε να αφεθεί να εκτελεστεί, με τη σειρά του το σύστημα είναι ο μουσικός και όχι η συσκευή αναπαραγωγής. Ο Eno ήθελε να εμπιστευτεί τις μηχανές για τη λήψη αποφάσεων, όπως κάνουμε τώρα.
Στο σινγκλ του "Seven Deadly Finns" του 1974, ο Eno βάζει ένα φανταστικό δευτερεύον φωνητικό στο κομμάτι, που μόλις ακούγεται, που φωνάζει "δουλέψτε τα όλα όπως ο Norbert Wiener", ένας φόρος τιμής στον άνθρωπο που άλλαξε τον τρόπο του. σκέφτηκα τη μουσική.
Η Η Κυβερνητική προτείνει ότι ορισμένοι φυσικοί νόμοι συμπεριφοράς ισχύουν τόσο για τα ζώα όσο και για πιο σύνθετες ηλεκτρονικές μηχανές, ότι υπάρχουν ομοιότητες στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι και οι μηχανές λειτουργούν και ενεργούν. Ο Louis και ο Bebe Barron, δύο Αμερικανοί πρωτοπόροι της ηλεκτρονικής μουσικής, γοητεύτηκαν και οι δύο από τις σπουδές του Wiener, ιδιαίτερα το βιβλίο του Cybernetics: Or, Control and Communication in the Animal and the Machine.
Το παρακάτω κομμάτι, "What's The Big Hurry?" είναι εμπνευσμένο από τη μελέτη του Louis Barron για την κυβερνητική. Ακολουθώντας τις εξισώσεις που αναφέρονται στο βιβλίο, ο Barron κατασκεύασε ένα σύνολο ηλεκτρονικών κυκλωμάτων που χρησιμοποίησε για να χειριστεί και να παράγει ήχους. Το ζευγάρι θα συνέχιζε να γράφει την πρώτη μουσική μόνο ηλεκτρονική ταινία στον κόσμο: το κλασικό Forbidden Planet του 1950 της MGM.
Δεν ήταν μόνο η μουσική στην οποία η Wiener είχε βαθιά επίδραση. Οι θρυλικοί συγγραφείς Kurt Vonnegut και Thomas Pynchon αναφέρουν τη Wiener ως σημαντική επιρροή στο έργο τους. Ο Pynchon ισχυρίστηκε ότι τα θέματα στα μυθιστορήματά του Entropy και The Crying of Lot 49 «προέρχονται κυρίως από αυτά που είχε να πει ο Norbert Wiener στα βιβλία του Cybernetics: The Human Use Of Human Beings».
Στο ντεμπούτο μυθιστόρημα του Kurt Vonnegut, Player Piano, που δημοσιεύτηκε το 1952, επαινεί τον Wiener ως προφήτη ενός αβέβαιου μέλλοντος και γράφει για τους ανθρώπινους κινδύνους που αντιμετωπίζει η παράδοση της εξουσίας στις μηχανές. Ο Vonnegut εξέτασε τον πιθανό αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει η συνένωση ανθρώπου και μηχανής, εκτός εάν ο άνθρωπος μπορούσε να βρει πώς να ελέγχει αποτελεσματικά τις μηχανές. Το όνομα Player Piano προέρχεται επίσης από το Wiener – ο Wiener έγραψε κάποτε μια ιστορία για έναν κορυφαίο Αμερικανό μηχανικό που αγοράζει ένα ακριβό πιάνο για να ικανοποιήσει το ενδιαφέρον του για τον μηχανισμό του οργάνου, αλλά δεν έχει καμία αίσθηση των μέσων παραγωγής μουσικής του οργάνου.
Ο Wiener ήταν έξαλλος με το Player Piano, πιστεύοντας ότι το φουτουριστικό όραμα ήταν ένας μπάτσος για την ανάλυση του τι συνέβαινε τότε. Έγραψε μια καυστική επιστολή στον Vonnegut, αν και ο Vonnegut υπερασπίστηκε το μυθιστόρημα ως "κατηγορία της επιστήμης, όπως κυκλοφορεί σήμερα".
Η ζωή του Wiener τελείωσε με θλίψη, σύμφωνα με το βιβλίο των Flo Conway και Jim Siegelman Dark Hero of the Information Age. Ένας μανιοκαταθλιπτικός, επιρρεπής σε μοχθηρά ξεσπάσματα, απομονώθηκε από τους συνομηλίκους του και ήταν εμφανώς δύσκολο να είναι κοντά. Η σύζυγός του, η οποία ήταν ένθερμος υποστηρικτής των Ναζί (ο Wiener ήταν Εβραίος), τον ενημέρωσε ψευδώς ότι η κόρη τους ήταν μια «ασύστολη νυμφομανή» που είχε κοιμηθεί με πολλούς από τους συναδέλφους του. Πιστεύοντάς την, αρνήθηκε να συνεργαστεί ξανά με οποιονδήποτε από τους κατηγορούμενους και μέχρι το 1953, η κυβερνητική είχε απομακρυνθεί από την κυρίαρχη επιστημονική σκέψη. Πέθανε στη Στοκχόλμη στις 18 Μαρτίου 1964.
Πενήντα χρόνια μετά το θάνατό του, η επιρροή του παραμένει σε πολλούς κλάδους και είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι ο Eno επηρεάστηκε από τη μελέτη της ανατροφοδότησης του Wiener. Ο Eno με τη σειρά του, μέσω της μουσικής του παραγωγής και των τεχνικών του στούντιο, επηρέασε μια κολοσσιαία γκάμα μουσικής – από το ambient μέχρι το Aphex Twin. Κυβερνητικά, η μελέτη του για το Wiener έχει τροφοδοτήσει πράγματα που ακούμε τώρα.
Ο Norbert Wiener προειδοποίησε επίσης κάποτε για τους κινδύνους του golem: ένας μηχανικός μπαμπάς από την εβραϊκή λαογραφία που, που μόλις ενεργοποιηθεί, δεν μπορεί να απενεργοποιηθεί. Ο Wiener πίστευε ότι τελικά οι μηχανές θα έπαιρναν αποφάσεις για εμάς. Fast forward στο 2014 – έκανε λάθος;
